केळी पिकामध्ये विषाणूजन्य (Virus) रोग हे गंभीर नुकसान करणारे असतात. 

हे रोग मुख्यतः रसशोषक कीटकांद्वारे पसरतात आणि पिकाची वाढ, उत्पादन व गुणवत्तेला खालावतात.

१. Banana Bunchy Top Virus (BBTV) — बनाना बंची टॉप व्हायरस - 

प्रसार करणारा कीटक - पांढऱ्या माशीसारखा कीटक – Pentalonia nigronervosa (Banana Aphid)

लक्षणे -

* झाडाच्या टोकास सर्व पाने एकाच ठिकाणी झुबक्यासारखी वाढतात

* पाने लहान, गडद हिरवी आणि कडक होतात

* पानांवर काळसर रेघोट्या / धार दिसतात

* झाड बुटके राहते, फुलोरा व फळ येत नाही

* "मोठा शेंडा – पण उत्पादन नाही" अशी स्थिती

२. Banana Bract Mosaic Virus - बनाना ब्रॅक्ट मोझॅक व्हायरस -

प्रसार करणारा कीटक - मावा (Aphids)

लक्षणे

* ब्रॅक्ट्स (केळीच्या फूलाच्या आवरणांवर) रंगीत चट्टे पडतात

* पानांवर पण गडद जांभळट/लालसर रंगाचे रेषांसारखे डाग

* पाने वाकडी आणि कुरकुरीत होतात

* झाडाची वाढ खुंटते, फळ लहान व विकृत

३. Banana Streak Virus (BSV) — बनाना स्ट्रिक व्हायरस -

प्रसार करणारा मार्ग- संक्रमित रोपटी, कधीकधी पांढरी माशी

लक्षणे-

* पानांवर पिवळसर किंवा फिकट हिरव्या रंगाच्या रेषा किंवा चट्टे

* झाडाची वाढ मंदावते

* काहीवेळेस ही लक्षणे हवामानानुसार कमी-अधिक होतात

* फळ लहान, विकृत व दर्जाहीन

विषाणूजन्य रोगांवरील नियंत्रण उपाय - 

१. आरोग्यदायी रोपांची लागवड करा.

२. रसशोषक कीटक नियंत्रण - * इमिडाक्लोप्रिड( actiphate gold), थायोमेथोक्झाम (active metho 25 WG),  किंवा डायमेथोएट यांसारख्या कीटकनाशकांचा वापर करा.

३. संक्रमित झाडे काढून टाका

४. जमिनीतील संक्रमण नियंत्रण 

मागील लेख - 

1. आयडियल कृषी वाणी 32 - खरीप हंगाम
2. आयडियल कृषी वाणी 31 - डाळिंब बहारामध्ये मादी कळी सेटिंग
3. आयडियल कृषी वाणी 30 - भात पिकासाठी आदर्श सुरुवात
4. आयडियल कृषी वाणी 29 - टोमॅटो प्लॅस्टिक व्हायरस
   
5. आयडियल कृषी वाणी 28 - पपईवर आढळणारे प्रमुख विषाणूजन्य रोग
6. आयडियल कृषी वाणी 27 - ऊस पिक बेसल डोस
7. आयडियल कृषी वाणी 24 — हळद/ आले (part -1)
8. आयडियल कृषी वाणी 20 - आडसाली ऊस लागवड म्हणजे काय ?

***********************************

आयडियल फाउंडेशन 18008330455 9623121955

शेतीविषयक माहिती करिता खालील लिंकचा वापर करावा.

https://www.facebook.com/share/p/1C4kt2nMmA/

***********************************